Τρίτη 12 Μαρτίου 2013

Ο φιλόλογος Δημήτριος Μίχας μιλά για το έργο της Χριστίνας Μέλλιου...


Fort Augustus
Προ ημερών ήρθε στα χέρια μου ένα σύγγραμμα των εκδόσεων «Οσελότος», με τον τίτλο Fort Augustus.
Είχα πολύ καιρό να μελετήσω ένα τόσο μεστό και πυκνό κείμενο όπου οι λέξεις με έναν ταλαντούχο και δεξιότεχνο τρόπο, συναποκαλύπτουν τόσο καταλυτικά και ταυτόχρονα ποιοτικά, την ερωτική προσωπική εμπειρία. Η συγγραφέας Χριστίνα Μέλλιου με ασυνήθιστη ωριμότητα γραφής, τον χαρακτηριζόμενο συνήθως με «άκρα μοναξιά», ερωτικό λόγο τον καθοδηγεί διεισδυτικά σε βαθείς χώρους του εσώψυχου κόσμου και του προσφέρει δύναμη ερμηνείας και γλωσσική ένδυση (πεζή και ποιητική) τέτοιας μορφής και περιεχομένου που γίνεται «τύπος και εικόνα» καθολικής αποδοχής για κάθε ερωτικά μυημένο.
Ο Έρωτας, στην Χριστίνα Μέλλιου, είναι ένα μυστήριο που συμβαίνει στο τρισδιάστατο της ψυχής (λόγος-συναίσθημα-επιθυμία). Είναι μια θεία μυσταγωγία όπου ο άνθρωπος σε μια πολυδιάστατη λειτουργία αισθημάτων ξεδιπλώνει όλη την υπαρξιακή του υπόσταση. Το Πλατωνικό «ο άνθρωπος θείας μέτεσχεν μοίρας» βρίσκει πειστική ερμηνεία εδώ, γιατί μέσα στην τελετουργία της ερωτικής εμπειρίας διαγράφονται τα όρια της ανθρώπινης υπαρξιακής διάστασης σε μια αποκάλυψη όλων των τιτανικών δυνάμεων που κρύβονται στο αχανές σύμπαν της εσωτερικότητάς του.
Έτσι, στο πανηγύρι των αισθήσεων της ζωτικής ορμής και της σωματικής σύσπασης, στο αγριεμένο Διονυσιακό πάθος, αποδιοργανώνεται το "έλλογον" μέσα στην τυφλή παράδοση και την μεθυστική έκσταση. Ο Έρωτας όμως δεν ξεπέφτει στην χυδαιότητα. Είναι η εμπειρία που συμπυκνώνει το ονειρικό με το πραγματικό, είναι ο σεισμός του συμπαντικού χωροχρόνου που εγκλωβίζει το στιγμιαίο με το αιώνιο, το πεπερασμένο με το άπειρο, το παντοδύναμο με το εύθραυστο, το ανατρεπτικά ζωογόνο με την βίωση ταυτόχρονα της ζηλόφθονης φθοράς: Το ανθρώπινο!
Ο Έρωτας γίνεται αποκάλυψη αυτογνωσίας. Η ευφορία της ευτυχίας προβληματίζει… και μέσα στην αίσθηση της "δυστυχίας του τελειωμού" προξενείται μια άπληστη επανάληψη σε χώρους και χρόνους διαφορετικούς (εξ ου και η διαίρεση του βιβλίου σε ενότητες). Σ' αυτούς παρουσιάζεται η αλληλοδιαμάχη της έλξης και επιθυμίας, της ονειρικής φαντασίωσης και της ρεαλιστικής επίγνωσης της φθοράς. Επίσης διαγράφεται η "περπατησιά" στα σκότη του υποσυνείδητου και στην γνωριμία με την άλογη εσωτερική δύναμη που κρύβει το παράφορο του Έρωτα, συμπλεκόμενο ταυτόχρονα με τη ζωογόνο φλόγα του που αναζωογονεί και "αλλοιώνει" την ύπαρξη σε ψυχική Ανάταση και σε εσωτερική ικανοποίηση.
Η πληρότητα αυτή μάλιστα "μεταλλάσσει" τα βιώματα αυτά σε εικόνες οι οποίες με την λειτουργικότητα της μνήμης διαμορφώνουν μία υγιή υπέρβαση: την έλλογη αντίδραση στο πλήγωμα που δυστυχώς ακολουθεί …από το ξεθώριασμα αυτού του όμορφου, του ωραίου προσκυνήματος στα Ιερά τοπία της ερωτικής μυσταγωγίας.
Όταν τελειώνει αυτός ο ωραίος, εκστατικός ίλιγγος προβάλλει αυτή η Μνημοσύνη όχι ως τελετή μνημοσύνου αλλά ως νοητική λειτουργία γνώσης και αυτογνωσίας που επαναφέρει στην επιφάνεια του παρόντος, το μύχιο, κρυφό και παράδοξο του κενού και της απουσίας. Και εκείνο, το Διονυσιακό, που πολλές φορές βιώθηκε ως άναρχο πάθος, τώρα έρχεται ως Απολλώνια αρμονική λύρα και ψάλλει την εμπειρία της ερωτικής εκείνης Άνοιξης με στίχους που θυμίζουν τον αρχέγονο Νόστο για τον ερωτικό παράδεισο της προπτωτικής μακαριότητας. Είναι ένα βιβλίο, μέσα στο οποίο συναντά κανείς έναν μύχιο κόσμο για μια αναπάντεχη ξενάγηση Ιαπετικού συμβολισμού, που ενώνει την ανθρώπινη χοϊκότητα με την ανθρώπινη θεϊκότητα.

Δημήτριος Μίχας

Φιλόλογος-Εκπαιδευτικός